فضیلت و خواص سوره عبس ...

فضیلت و خواص سوره عبس

سوره عبس یا «السفر»، « اعمی» (1) هشتادمین سوره قرآن کریم است که مکی  و 42 آیه دارد.

رسول خدا صلی الله علیه و اله وسلم فرموده اند: هر کس سوره عبس را قرائت نماید روز قیامت در حالی خواهد آمد که شادمان و خندان است. (2)

امام صادق علیه السلام نیز فرمودند: هر کس سوره عبس را قرائت نماید در بهشت زیر پرچم و سایه خداوند و مشمول کرامت خداوند خواهد بود و این کار کوچکی نزد خداوند است.(3)

همچنین از ایشان نقل شده است: هر کس هنگام بارش باران این سوره را قرائت نماید خداوند به تعداد قطرات باران گناهانش را می آمرزد. (4)

آثار و برکات سوره

1) مصون ماندن از خطرات

امام صادق علیه السلام می فرماید: اگر مسافر در راهش سوره عبس را قرائت نماید از خطرات پیش رویش در سفر باز داشته می شود.

همچنین فرموده اند: هر کس سوره عبس را بر کاغذ یا پوست سفیدی بنویسد هر جا که می رود همراه خود داشته باشد در راهش جز خیر و خوبی نمی بیند و از خطرات به اذن خداوند در امان است.(5)

2) پیدا شدن گمشده

مرحوم کفعمی در کتاب خود آورده است که قرائت این سوره موجب پیدا کردن گم شده و بازگشت غایب می شود.(6)

_____________________

پی نوشت:

(1) درمان با قرآن، ص136

(2) مجمع البیان، ج10، ص263

(3) ثواب الاعمال، ص121

(4) مستدرک الوسائل، ج6، ص210

(5) تفسیرالبرهان، ج5، ص580

(6) المصباح کفعمی، ص182

منبع: «قرآن درمانی روحی و جسمی، محسن آشتیانی، سید محسن موسوی»

منبع (ادامه ...):

https://quran.anhar.ir/fazilat-311.htm

 تفسیر صفحۀ ۱۴ قرآن کریم - سورۀ بقره - آیۀ ۸۹ - تفسیر نور:

«وَ لَمَّا جاءَهُمْ کِتابٌ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ مُصَدِّقٌ لِما مَعَهُمْ وَ کانُوا مِنْ قَبْلُ یَسْتَفْتِحُونَ عَلَی الَّذِینَ کَفَرُوا فَلَمَّا جاءَهُمْ ما عَرَفُوا کَفَرُوا بِهِ فَلَعْنَةُ اللَّهِ عَلَی الْکافِرِینَ» و چون از طرف خداوند، آنان را کتابی (قرآن) آمد که مؤیّد آن نشانه‌‏هایی است که نزد آنهاست و پیش از این به خود نوید می‌دادند (که با کمک کتاب و پیامبر جدید) بر دشمنان پیروز گردند، اما چون آنچه (از کتاب و پیامبر که از قبل) شناخته بودند، نزد آنان آمد به او کافر شدند، پس لعنت خدا بر کافران باد.
نکته‌های سورۀ بقره - آیۀ ۸۹:

این آیه، صحنۀ دیگری از لجاجت‌‏ها و هواپرستی‌‌های یهود را مطرح می‌کند که آنها بر اساس بشارت‌‏های تورات، منتظر ظهور پیامبر بودند و حتّی به همدیگر نوید پیروزی می‌‏دادند

و به فرمودۀ امام صادق علیه‌السّلام یکی از دلایل اقامت آنها در مدینه این بود که آنها می‌‏دانستند آن شهر، محلّ هجرت پیامبر است و به‌همین‌سبب از پیش در آنجا سکنی گزیده بودند؛ ولی بعد از ظهور پیامبر اسلام، با آن که نشانه‌‏های وی را موافق با آنچه در تورات بود یافتند، کفر ورزیدند. «تفسیر نورالثقلین»
پیام‌های سورۀ بقره - آیۀ ۸۹:

۱. ادیان الهی، یکدیگر را تصدیق می‏‌کنند؛ نه‌آن‌که در برابر هم باشند. «مُصَدِّقٌ»

۲. به هر استقبالی نباید تکیه کرد. باآن‌که یهودیان در انتظار پیامبر صلّی اللَّه علیه و آله سالیانی در مدینه سکنی گزیدند، ولی در عمل کفر ورزیدند. به عشق و انتظار خود مغرور نباشید. ممکن است در مرحلۀ عمل، حالات انسان عوض شود؛ خدای ناکرده امروز دعای ندبه بخواند، ولی فردا... . «کانُوا مِنْ قَبْلُ» «کَفَرُوا بِهِ»

۳. شناخت حقّ و علم به آن کافی نیست؛ چه بسا افرادی که حق را فهمیدند، ولی به خاطر لجاجت کافر شدند. «فَلَمَّا جاءَهُمْ ما عَرَفُوا کَفَرُوا»
تفسیر صفحۀ ۱۴ قرآن کریم - سورۀ بقره - آیۀ ۹۰ - تفسیر نور:

«بِئْسَمَا اشْتَرَوْا بِهِ أَنْفُسَهُمْ أَنْ یَکْفُرُوا بِما أَنْزَلَ اللَّهُ بَغْیاً أَنْ یُنَزِّلَ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ عَلی‏ مَنْ یَشاءُ مِنْ عِبادِهِ فَباؤُ بِغَضَبٍ عَلی‏ غَضَبٍ وَ لِلْکافِرِینَ عَذابٌ مُهِینٌ» چه بد است آنچه‌که خویشتن را به آن فروختند، که از روی حسد، به آیاتی که خدا فرستاده بود کافر شدند (و گفتند:) که چرا خداوند از فضل خویش بر هر کس از بندگانش که بخواهد، (آیاتش را) نازل می‌‏کند؛ پس به قهرِ پی‌درپیِ الهی گرفتار شدند و برای کافران، مجازاتی خوارکننده است.
نکته‌های سورۀ بقره - آیۀ ۹۰:

در این آیه، علّت کفر یهودیان به پیامبر اسلام صلّی اللَّه علیه و آله بیان شده است. آنها حسادت می‌‏ورزیدند که چرا بر یکی از افراد بنی‌اسرائیل، وحی نازل نشده است و این حسادت و کفرورزی، بهای بدی بود که خود را به آن فروختند.
پیام‌های سورۀ بقره - آیۀ ۹۰:

۱. معیار ارزش دین مردم، به انگیزه‌‏های آنان است. «بِئْسَمَا اشْتَرَوْا» «بَغْیاً»

۲. حسد مایۀ کفر است. بنی‌اسرائیل آرزو داشتند پیامبر موعود از نژاد آنان باشد و چون به آرزوی خود نرسیدند، حسادت ورزیده و کافر شدند. «بَغْیاً أَنْ یُنَزِّلَ»

۳. پیامبری، فضل الهی است. «مِنْ فَضْلِهِ عَلی‏ مَنْ یَشاءُ»

۴. نارضایتیِ انسان، تأثیری در الطاف حکیمانه خداوند ندارد. خدا بهتر می‌‌داند که رسالت خود را به عهدۀ چه‌کسی بگذارد. «مَنْ یَشاءُ»

۵. بدترین معاملات آن است که انسان هستی خود را بدهد و غضب الهی را بخرد. «بِئْسَمَا اشْتَرَوْا»، «غَضَبٍ»، «عَذابٌ مُهِینٌ»
تفسیر صفحۀ ۱۴ قرآن کریم - سورۀ بقره - آیۀ ۹۱ - تفسیر نور:

«وَ إِذا قِیلَ لَهُمْ آمِنُوا بِما أَنْزَلَ اللَّهُ قالُوا نُؤْمِنُ بِما أُنْزِلَ عَلَیْنا وَ یَکْفُرُونَ بِما وَراءَهُ وَ هُوَ الْحَقُّ مُصَدِّقاً لِما مَعَهُمْ قُلْ فَلِمَ تَقْتُلُونَ أَنْبِیاءَ اللَّهِ مِنْ قَبْلُ إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ» و هنگامی‌که به آنها گفته شود به آنچه خداوند نازل کرده ایمان آورید، گویند: ما تنها به چیزی ایمان می‌آوریم که بر (پیامبر) خودمان نازل شده باشد و به غیر آن کافر می‌‏شوند

درحالی‌که آن (قرآن) حق است و آنچه را (از تورات) با ایشان است، تصدیق می‌‏کند. بگو: اگر (به آیاتی که بر خودتان نازل شده) مؤمن بودید پس چرا پیامبران خدا را پیش از این به قتل می‌رساندید؟!
پیام‌های سورۀ بقره - آیۀ ۹۱:

۱. پیامبر اسلام، مأمور دعوت همۀ امّت‌‏ها به اسلام بوده است. «قِیلَ لَهُمْ»

۲. یکی از دلایل کفر کفّار، نژادپرستی و تعصّبات قومی است. «نُؤْمِنُ بِما أُنْزِلَ عَلَیْنا وَ یَکْفُرُونَ بِما وَراءَهُ»

۳. ملاک ایمان، حقّانیّت آیین است نه نژاد. «وَ هُوَ الْحَقُّ»

۴. قرآن، سراسر حق است. «أَنْزَلَ اللَّهُ» «وَ هُوَ الْحَقُّ»

۵. چون یهودیان زمان پیامبر به رفتار نیاکان خود راضی بودند، خداوند نسبت قتل انبیاء را به آنان داده است. «فَلِمَ تَقْتُلُونَ»

۶. دروغگو، رسواست. «فَلِمَ تَقْتُلُونَ» «إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ» (اگر به انبیایی که از بنی‌اسرائیل است ایمان آورده‌‏اید، پس آن همه پیامبران همانند حضرت یحیی و زکریا را که از بنی‌اسرائیل بودند، چرا شهید کردید؟! آری، رفتار شما، نشانۀ ایمان نداشتن شماست.)
تفسیر صفحۀ ۱۴ قرآن کریم - سورۀ بقره - آیۀ ۹۲ - تفسیر نور:

«وَ لَقَدْ جاءَکُمْ مُوسی‏ بِالْبَیِّناتِ ثُمَّ اتَّخَذْتُمُ الْعِجْلَ مِنْ بَعْدِهِ وَ أَنْتُمْ ظالِمُونَ» و همانا موسی (آن همه) معجزات برای شما آورد، ولی شما پس از (غیاب) او گوساله را (به خدایی) گرفتید، درحالی‌که ستمکار بودید.
نکته‌های سورۀ بقره - آیۀ ۹۲:

شاهد زندۀ دیگر بر این که شما عرب بودن محمّد صلّی اللَّه علیه و آله را فقط بهانه قرار داده‏‌اید تا به او ایمان نیاورید، این است که با آن که حضرت موسی علیه‌السّلام برجسته‌ترین پیامبر از نژاد شما بود و آن همه دلایل روشن و معجزات برای شما آورد، ولی همین که چند شبی برای مناجات و گرفتن تورات به کوه طور رفت، به سراغ گوساله‌‏پرستی رفتید و تمام زحمات موسی علیه‌السّلام را بر باد داده و بر خویشتن ستم کردید.
پیام‌های سورۀ بقره - آیۀ ۹۲:

۱. ذکر سوابق، زمینه را برای قضاوت درست فراهم می‌کند. «اتَّخَذْتُمُ الْعِجْلَ»

۲. بازگشت به شرک و جاهلیّت، ظلمی به خود و نسل‌‏های بعد است. «أَنْتُمْ ظالِمُونَ»
تفسیر صفحۀ ۱۴ قرآن کریم - سورۀ بقره - آیۀ ۹۳ - تفسیر نور:

«وَ إِذْ أَخَذْنا مِیثاقَکُمْ وَ رَفَعْنا فَوْقَکُمُ الطُّورَ خُذُوا ما آتَیْناکُمْ بِقُوَّةٍ وَ اسْمَعُوا قالُوا سَمِعْنا وَ عَصَیْنا وَ أُشْرِبُوا فِی قُلُوبِهِمُ الْعِجْلَ بِکُفْرِهِمْ قُلْ بِئْسَما یَأْمُرُکُمْ بِهِ إِیمانُکُمْ إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ» و (یاد کنید) آنگاه که از شما پیمان گرفتیم و کوه طور را بر فراز شما بالا بردیم (و گفتیم:) دستوراتی که به شما داده‌‏ایم، محکم بگیرید و گوش دهید (و عمل کنید. امّا آنان) گفتند: شنیدیم و نافرمانی کردیم، و به سبب کفرشان به (پرستش) گوساله دل باختند. بگو اگر ادّعای ایمان دارید، (بدانید که) ایمان‌تان شما را به بد چیزی فرمان می‌‏دهد.
نکته‌های سورۀ بقره - آیۀ ۹۳:

آخرین حرف یهودیان این بود که اگر پیامبری از بنی‌اسرائیل نباشد، به او ایمان نمی‌‏آوریم و تنها کتابی را که بر خودمان نازل شده باشد، قبول داریم.
نمونه‌ای از دروغ‌های یهودیان از دیدگاه قرآن:

قرآن چند نمونه از دروغ‌های آنها را بیان می‌‌کند:

نمونۀ اوّل در آیۀ قبل بود که فرمود: شما اگر در این ادّعا راستگو هستید، پس چرا به موسی پشت کرده و به سراغ گوساله‌پرستی رفتید؟!

نمونۀ دوّم همین آیه است که می‌‏فرماید: از شما پیمان گرفتیم و کوه طور را بالای سر شما قرار دادیم و گفتیم: با کمال قدرت قوانین آسمانی تورات را بگیرید و گوش داده و عمل کنید؛ امّا شما گفتید: ما قوانین را می‌‌شنویم، ولی عمل نمی‌‏کنیم.

حال اگر به قرآن و پیامبر اسلام ایمان نمی‏‌آورید به این بهانه که محمد صلّی اللَّه علیه و آله از ما نیست و قرآن بر بنی‌اسرائیل نازل نشده است، پس چرا با موسی و تورات او آن‌چنان برخورد کردید؟!

قرآن راز این عدم اعتقاد را چنین بیان می‌‏کند: آنها به خاطر کفرشان، دل‌های‌شان از علاقه به گوساله سیراب شده و جایی برای تفکّر و ایمان نمانده بود.

اگر بنی‌اسرائیل در ادّعای‌شان صادق هستند که هر چه بر ما نازل شود به آن ایمان می‏‌آوریم، پس این جنایت را که در پروندۀ آنان هست، چگونه توجیه می‌‏کنند؟

آیا گوساله‌پرستی، پیامبرکشی و پیمان‌‏شکنی، جزو ایمان است؟!
پیام‌های سورۀ بقره - آیۀ ۹۳:

۱. میثاق گرفتن، یکی از عوامل و انگیزه‌های عمل است. «أَخَذْنا مِیثاقَکُمْ»

۲. حفظ دست‏‌آوردهای انقلاب الهی، هر چند به قیمت تهدید باشد، لازم است. «رَفَعْنا فَوْقَکُمُ»

۳. انجام احکام و دستورات الهی، نیازمند قدرت، جدّیّت، عشق و تصمیم است و با شوخی و تشریفات، سازگاری ندارد. دین‌داری، با ضعف و مسامحه و سازش‌کاری سازگار نیست. «خُذُوا ما آتَیْناکُمْ بِقُوَّةٍ»

۴. عشق و علاقۀ مُفرِط، خطرناک است. اگر دل انسان از علاقه به چیزی پر شود، حاضر نمی‏‌شود حقایق را بپذیرد. «أُشْرِبُوا فِی قُلُوبِهِمُ الْعِجْلَ»

چنان‌که گفته‌‏اند: «حبّ الشی‏ء یعمی و یصمّ» دوست‌داری چیزی، انسان را کوروکر می‌کند. یعنی انسان دیگر حاضر نیست عیب‌‏های آن را ببیند و یا بشنود.

۵. رفتار، بهترین بیانگر افکار و عقاید انسان است. «بِئْسَما یَأْمُرُکُمْ بِهِ إِیمانُکُمْ»

منبع: محسن قرائتی، تفسیر نور، ج ۱، ص ۱۵۷-۱۶۱.

منبع (ادامه ...):

https://olgoirani.com/content/14